21-nji aprel - Bütindünýä döredijilik we innowasiýa güni

2002-nji ýylyň 21-nji aprelinde ilkinji gezek dünýäniň 50-den gowrak ýurdunda dabaraly ýagdaýda döredijilik we innowasiýa festiwaly geçirildi. 2017-nji ýylyň aprelinde BMG-nyň Baş Assambleýasy, Durnukly Ösüş Maksatnamasy tarapyndan kesgitlenen maksatlara ýetmegiň ýolunda döredijilik we innowasiýa mümkinçiliklerine ünsi çekip, Bütindünýä Döredijilik we innowasiýa gününi bellemek barada karar kabul etdi. Şondan bäri her ýylyň 21-nji aprelde Bütindünýä Döredijilik we innowasiýa güni bellenilýär.

Günüň döredilmeginiň başlangyjy we aktiwistleri, bellenilen senesini 22-nji aprelde bellenilýän Halkara Ene güni bilen, şeýle hem aprel aýynda bellenen beýik alym, akyldar we oýlap tapyjy Leonardo da Winçiniň doglan güni bilen baglanyşdyrýarlar. Birinjiden, baglanyşyk umumy öýümizi - Ýeri döretmekde we gorap saklamakda döredijilik we täzelik mümkinçiliklerini, ikinji ýagdaýda beýik oýlap tapyjynyň ylym we döredijilik prosesleriniň goşandyny görkezýär.

Döredijiligiň nämediginiň ähliumumy kesgitlemesi ýok. Bu döredijilikli öz-özüňi beýan etmek we ykdysady ýa-da jemgyýetçilik ýa-da durnukly ösüş pudagyndaky meseleleri çözmegiň usuly bolup biler.

Birleşen Milletler Guramasy täze dynç alyşy döretmek bilen häkimiýetleriň, ylym we tehnologiýa, bilim ulgamlarynyň wekilleriniň ünsüni döredijilikli pikirlenmäni ösdürmäge, her dürli innowasiýalary durmuşa geçirmek we adamzadyň dürli ugurlarynda durmuşa geçirmek üçin şertler döretmäge synanyşdy. BMG-nyň nukdaýnazaryndan bu, adamzadyň üstünlikli durnukly ösmeginde möhüm faktor we dünýä ýüzbe-ýüz bolýan köp sanly meseläni, şol sanda global häsiýetli meseleleri ýeňip geçmegiň ýoludyr.

Döredijiligiň we innowasiýanyň önümi bolan ösen tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy netijesinde, dünýäniň ähli künjeklerinde ýaşaýyş derejesini ýokarlandyrmak üçin şertler döredilýär. Ykdysady innowasiýa garyplyk we açlyk bilen baglanyşykly meseleleriň çözgüdini üpjün etmeli ykdysady potensialyň ösmegine goşant goşýar.

Audiowizual we neşirýat, dizaýn we şekillendiriş sungaty, täze metbugat, ýerine ýetiriş sungaty ýaly döredijilik ykdysadyýeti, girdeji gazanmak, iş ýerleri döretmek we eksport girdejileri taýdan dünýä ykdysadyýetiniň dinamiki pudaklaryndan biridir. Medeniýet, durnukly ösüşiň esasy bölegi bolup, şahsyýet we topar derejesinde şahsyýetiň, innowasiýanyň we döredijiligiň çeşmesidir. Şol bir wagtyň özünde, döredijilik we medeniýet öz içine alyjy sosial ösüşe, gepleşiklere we özara düşünişmeklige möhüm täsir edýär.

Birleşen Milletler Guramasynyň 21-nji aprelde ýatdan çykmajak senesine bagyşlanan kararlarynda we hasabatlarynda ylymyň, tehnologiýanyň we innowasiýalaryň ösüşiniň öz içine alyjy bolmalydygy we bähbitlerine ünsi jemläp, adamzadyň peýdasyna hyzmat etmelidigi hemişe nygtalýar.

Uzukjemal ANNAMYRADOWA,

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň

Halkara gatnaşyklary institutynyň talyby.